1886: Orgel gebouwd door Maarschalkerweerd & Zoon.
[ KORTE ORGELHISTORIE ]
H. NICOLAASKERK BAARN
Foto uit het boek 'Maarschalkerweerd & Zoon' van Jos Laus. Collectie van Orgelmakers Elbertse Soest.
De aanschafprijs voor het orgel was fl. 4000,-. Het betrof een mechanisch orgel met sleepladen en het had de beschikking over 2 manualen met aangehangen pedaal. In totaal waren 12 stemmen opgenomen, met de volgende dispositie:
MANUAAL I Prestant 8 Bourbon 16’ Roerfluit 8 Octaaf 4 Roerfluit 4 Octaaf 2 Trompet 8’ | MANUAAL II Vioala da Gamba 8’ Holpijp 8’ Dolcishimo 8 Roerfluit 4 (dolce) Celeste 8’ Salicet 4’ | |
In deze periode bestond de koorzang tijdens de eredienst uitsluitend uit het Gregoriaans, gezongen door mannen. De dispositie van het orgel was zodanig dat het vooral ter ondersteuning van deze koorzang was.
In 1904 is het orgel uit de oude kerk gehaald en opgeslagen vanwege de sloop van dit gebouw in 1904. De heropbouw in de huidige kerk vond plaats in 1906. De bourdon 16’ en de trompet 8’ zijn beiden hergebruikt in alle volgende orgels, ook het Verschueren orgel.
1929: Aanpassing en uitbreiding door van Brussel, namens de firma Maarschalkerweerd.
In 1929 vond een ingrijpende wijziging en uitbreiding plaats naar een pneumatisch orgel door C.H. van Brussel, meesterknecht van Michael Maarschalkerweerd. Hij († 1935) en meesterknecht L. Collard hebben de firma Maarschalkerweerd van 1915 tot 1940 voortgezet.
Nieuwe dispositie vanaf 1929: | ||||
MANUAAL I Roerfluit 8’ Dolce 8’ Prestant 8’ Octaaf 4’ Fluit 4’ Bourdon 16’ * Mixtuur 3 sterk Trompet 8’ * | MANUAAL II (Zwelkast) Gamba 8’ Holpijp 8’ Fernfluit 8’ Celeste 8’ Octaaf 4’ Salicet 4’ Flageolet 2’ Hobo 8’ Tremolo | PEDAAL Subbas 16’ ** Octaaf 8’ Basson 16’ ** KOPPEL I-II PEDAAL I PEDAAL II |  | |
| De subbas 16’en de basson (bazuin) 16’ uit dit orgel zijn beiden hergebruikt in alle volgende orgels, ook het Verschueren orgel. Het open front van het orgel nam de volledige breedte van het koor in beslag. | ||||
1944: Opsplitsing orgel door Joseph Adema.
In 1944 volgde wederom een ingrijpende opsplitsing van het orgel in twee orgelkassen door de katholieke orgelbouwer Joseph Adema. Tussen de twee aan de zijkant geplaatste kassen was een grote tribune met vrijstaande speeltafel, waardoor er veel ruimte ontstond voor het koor.
Zichtbaar is dat het orgel "weggestopt" staat om ruimte te maken voor het koor. Het front van het orgel staat haaks op de achterwand van de koorzolder.
Op de voorgrond koor Ex ore infantium (uit de mond van kinderen) met pater Duimel als dirigent en organist. In de traditie van de Nicolaaskerk zong het koor altijd tijdens de dageraadsmis van Kerstmis.
Op de voorgrond koor Ex ore infantium (uit de mond van kinderen) met pater Duimel als dirigent en organist. In de traditie van de Nicolaaskerk zong het koor altijd tijdens de dageraadsmis van Kerstmis.
Dispositie: | ||||
Hoofdmanuaal Bourdon 16’ * Praestant 8’ Salicionaal 8’ Roerfluit 8’ Octaaf 4’ Fluit 4’ Octaaf 2’ Cornet 2-3-4 sterk Trompet 8’ (Fransch) * | Manuaal II Viola di Gamba 8’ Vox Coelestis 8’ Holpijp 8’ Fluit Harm. 4’ Nasard 2 2/3 Flagéolet 2’ Scherp 1’ 3 st. Hobo 8’ | Pedaal Subbas 16’ ** Octaafbas 8’ Basson 16’ ** | Koppelingen KOPPEL I-II PEDAAL I PEDAAL II | |
Uit correspondentie blijkt dat in de decennia na plaatsing van dit orgel regelmatig werd nagedacht over vervanging en serieuze uitbreiding (pedaal 32’) van het instrument. Al deze plannen hebben het uiteindelijk niet gehaald, totdat het orgel uiteindelijk is vervangen door het huidige Verschueren orgel.
Directe aanleiding voor de noodzaak voor een nieuw orgel was de staat van het Adema orgel wat in 1944 was vervaardigd. Het instrument was vanwege de schaarste aan eersteklas materialen in de oorlogsjaren matig van kwaliteit en vertoonde daardoor inmiddels de nodige mankementen. Opknappen was geen reële optie meer. De nieuwe organist van de kerk, de heer Kees de Wijs, had ook te kennen gegeven, dat het beter was een nieuw orgel te bouwen volgens de standaarden en inzichten van die tijd.
1967: Plaatsing Verscheuren orgel.
1967. Verschueren orgel.
Dispositie van het Verschueren orgel (Opus 680) | ||||
Hoofdwerk Bourdon 16’ * Prestant 8’ Spitsgamba 8' Roerfluit 8’ Octaaf 4’ Nasard 2 2/3' Fluit 4’ Octaaf 2’ Mixtuur Trompet 8' Roerschalmei 4' | Rugwerk Quintadena 8' Bourbon 8' Prestant 4' Fluit 4' Vlakfluit 2' Larigot 1 1/3' Scherp Sesquialter Dulciaan 8' | Pedaal Prestant 16' Subbas 16' Octaaf 8' Koraalbas 4' Ruispijp IV sterk Bazuin 16' | Koppelingen Pedaal + hoofdwerk Pedaal + rugwerk Hoofdwerk + rugwerk | |
| Manuaalomvang C-g''' Pedaalomvang C-f' Toetstractuur Mechanisch Registertractuur Mechanisch Windlade(n) Sleeplade | ||||